سيل ليبي زنگ خطري براي ايران و تمام كشورهاي دنياست. نتايج تحقيقات محققان كشورمان نشان مي‌دهد كه احتمال وقوع سيل‌هاي مرگبار در ايران به دليل تغيير اقليم و گرمايش جهاني تا ۲۰۵۰ افزايش خواهد يافت و بايد مقام‌‌هاي شهري و دولتي از همين امروز به فكر برنامه‌ريزي براي سيل‌هاي قريب‌الوقوع باشند تا آسيب‌پذيري در برابر آن را كاهش دهند. بايد از اين هشدارها به عنوان يك فرصت براي «تهيه برنامه جامع و برنامه‌ريزي بلندمدت براي مديريت ريسك و بحران»، «توسعه زيرساخت‌هاي مقاوم و نوسازي سازه‌هاي عمراني»، «تقويت تدابير ايمني»، «نصب سيستم هشداردهنده مجهز»، «اجراي طرح‌هاي آبخيزداري»، «لايروبي رودخانه‌ها»، «اطلاع‌رساني و آموزش مردم» استفاده كنيم تا در مواجهه با اين سوانح به بهترين شكل تاب‌آوري نشان دهيم.

کاهش سطح آب دریاچه‌ی خزر نشانگر یک چالش جهانی است و نیازمند همکاری کارآمد بین‌المللی برای مدیریت اثرات تغییرات اقلیمی است. «همکاری و هماهنگی میان کشورهای حاشیه دریاچه خزر به منظور برنامه‌ریزی و تدوین سیاست‌هایی هماهنگ برای مقابله با اثرهای تغییرات اقلیمی بر دریاچه خزر»، «استفاده از هوش مصنوعی و فنّاوری‌های مدرن برای پیش‌بینی تغییرات جریان‌های آبی و تنظیم ورود و تخلیه آب به دریاچه خزر»، «نظارت بر اجرای دقیق مقررات ملی و بین‌المللی کنوانسیون‌ها و چارچوب‌های تدوین شده پیرامون دریاچه خزر»، «تشکیل کارگروهی تخصصی جهت بررسی مداوم و به‌روزرسانی داده‌های علمی مربوط به اثرهای تغییرات اقلیمی بر دریاچه خزر» می‌تواند به حفظ تعادل اکوسیستم و پیشگیری از پیامدهای جدی کمک کند تا این میراث طبیعی شگفت‌انگیز را حفظ و از پیامدهای ناگوار زیست‌محیطی جلوگیری شود.

ایران جزو ۱۰ کشور نخست تأثیرگذار و تأثیرپذیر از تغییرات اقلیمی است ولی آماده مواجهه با تغییرات اقلیمی نیست. توجه به آثار تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی بر کشور ایران، امری اساسی و حیاتی است و نیازمند برنامه‌ریزی و اقدامات جدی برای ارتقای سازگاری و تاب‌آوری در برابر اثرات تغییر اقلیم است. اجرای موفق برنامه‌های «سازگاری» و «کاهشی» نیازمند سیاست‌گذاری‌های کارآمد است و بدون تغییر در رویکردهای غلط گذشته ممکن نیست. اگر تدابیر کاهشی-سازگاری کارآمد اتخاذ نشود، کشور ایران در آینده‌ای نزدیک با آثار جدی و غیرقابل بازگشتی مواجه خواهد شد. با انجام اقدامات قاطع امروز، می‌توان با کاهش آسیب‌پذیری ناشی از تغییرات اقلیمی، فردایی امن‌تر، سالم‌تر و مرفه‌تر ایجاد کرد.

دماي متوسط کشور افزايش ‌يافته، ميزان بارش کشور کاهش ‌يافته، ميزان تبخير و تعرق کشور افزايش ‌يافته، نگران‌کننده‌تر اينکه الگوهاي اقليمي مي‌گويند که اين شرايط تشديد خواهد شد، به همين دليل سياست‌هاي سازگاري با کم‌آبي و گرمايش زمين بايد مورد توجه تصميم‌گيريان و تصميم‌سازان کشور قرار گيرد تا ايران را طي سياست‌گذاري علمي و کارآمد با کم‌آبي سازگار کنيم. هيچ کشوري امکان مقابله با طبيعت، گرمايش زمين و پديده تغيير اقليم را ندارد. ضمن اتحاد جهاني براي نجات زمين با کاهش گرمايش زمين، در مقياس ملي و منطقه‌اي براي مهار کردن تبعات منفي تغيير اقليم بر منابع آب بايد آماده سازگاري با کم‌آبي و تغيير اقليم باشيم.

اسرائیل از زمان اشغال سرزمین فلسطین در راستای ویران‌سازی و از بین بردن محیط‌زیست فلسطین و تبدیل آن به یک مکان غیرقابل‌سکونت و زندگی تلاش می‌کند. اقداماتی مانند ساخت دیوار نژادپرستانه حائل، ویران‌سازی جنگل‌ها و ریشه‌کنی درختان، فرسایش منابع آبی، آلوده سازی محیط به خاطر جاری کردن آب‌های فاضلاب، انتقال قاچاقی پس‌مانده‌های شیمیایی و سمی و دفن آن‌ها در زمین‌های کشاورزی فلسطین و… نمونه‌هایی از خیانت‌های زیست‌محیطی این رژیم می‌باشد. طنز ماجرا اینجاست که رژیمی با این سطح جنایات محیط زیستی، رژیمی که درصد بالایی از آب موردنیازش از طریق سرقت آب تأمین می‌شود، در نقش دلسوز بحران آب ایران ظاهر می‌شود.

اجرای کشت فراسرزمینی به هیچ وجه نباید مسئولان و تصمیم‌گیران را از برنامه‌ریزی بلندمدت برای تولید محصولات راهبردی و استراتژیک در داخل کشور و اصلاح روند پراشکال کشاورزی داخلی غافل کند، چراکه در صورت عدم توجه به آن، فرصت کشاورزی فراسرزمینی می‌تواند به تهدیدی برای امنیت غذایی آینده ایران تبدیل شود. تقویت کشاورزی داخل نیازمند سازگاری آن با اقلیم است. با افزایش بهره‌وری آب در کشاورزی، علمی‌کردن کشاورزی و استفاده از فناوری‌های روز، حفاظت و مدیریت بهینه منابع آب و خاک کشور، تدوین و اجرای الگوی کشت متناسب با خاک، اقلیم و ظرفیت منابع آب ایران، گسترش صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی و… می‌توان در جهت اصلاح و بهبود کشاورزی داخلی گام‌های اساسی برداشت.

امروز باید موضوع بحران منابع آب و مصرف بهینه آن بیش از پیش در دستور کار مدیران، برنامه ریزان و طراحان توسعه فضاي سبز در شهرها قرار گیرد. «منظرسازی کم نیاز به آب» سبکی از طراحی منظر با کمک گونه‌های بومی و عناصر کم‌مصرف آبی و الگو گرفتن از سیماهاي طبیعت مناطق خشک و نیمه‌خشک است که تأکید زیادي بر جایگزینی گیاهان مقاوم به خشکی و بومی و جلوگیري از هدر رفتن آب از طریق تبخیر و رواناب دارد. «خشك منظرسازی» استفاده هوشمندانه از آب، گونه‌های گياهي، وضعيت و موقعيت سايت و تکنیک‌های مناسب در جهت رسيدن به يك منظر پايدار می‌باشد که خروجی آن صرفه‌جویی آب و محافظت از محیط‌زیست است.

تحقق امنیت غذایی پایدار نیازمند برنامه‌ریزی و سازگاری با شرایط آب و هوایی کشور در طی سال‌های آینده است. امروز نیاز داریم با عبور از کشاورزی سنتی به سمت کشاورزی سازگار با اقلیم حرکت کنیم. تحقق کشاورزی سازگار با اقلیم گامی اساسی در رشد توسعه اجتماعی و اقتصادی، کاهش فقر و برابری است. امروز نیازمند برنامه‌ریزی صحیح و اصولی و مدبرانه برای کشاورزی سازگار با اقلیم ایران هستیم تا طی سال‌های آینده امنیت غذایی کشور دچار بحران نشود. برنامه‌ریزی‌های گذشته بخش کشاورزی دستاورد قابل دفاعی در زمینه سازگاری و ایمن‌سازی کشاورزی مقابل تغییرات اقلیمی نداشته‌ است.

امروز بیش‌ از پیش نیازمند تغییر در برنامه‌ریزی کلان مدیریت کشاورزی هستیم. در صورت عدم تغییر بینش و سیاست‌گذاری در بخش کشاورزی و ابعاد اقتصادی و اجتماعی وابسته به آن، سامانه‌های تولیدی در آینده نزدیک قادر به تأمین امنیت غذایی ایران نخواهند بود. برنامه‌ریزی برای سازگارکردن کشاورزی و کشاورزان با تغییر اقلیم و تغییر تدریجی روش تولید در بخش کشاورزی براساس آمایش سرزمین می‌تواند ضمن تأمین امنیت غذایی کشور، در مدیریت بحران آب ایران مؤثر باشد. برای نجات کشاورزی امروز باید به سمت کشاورزی سازگار با اقلیم و کشاورزی طبیعت‌مدار حرکت کنیم. شایسته است رئیس‌جمهور محترم، جناب آقای ابراهیم رئیسی و دولت سیزدهم برای سازگاری کشاورزی با اقلیم ایران برنامه‌ریزی علمی و مدونی داشته باشند.

وضعیت منابع آبی کشور به درجه‌ای از بحران رسیده است که برای برون رفت از آن باید تصمیم‌های سخت گرفت. نهادهای سیاست‌گذار و قانون‌گذار ما هنوز نتوانسته‌اند به سیاست‌های منسجم و راهبردی در زمینه مدریت منطقی و اصولی بحران آب دست یابند. ما نیازمند برنامه جامع و کارشناسی برای مواجهه با بحران کم‌آبی هستیم و دولت نقش مهمی در این زمینه دارد. شایسته هست که کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری برنامه، طرح و استراتژی خود را برای بهبود مدیریت کارآمد منابع آب کشور ارائه دهند.